Σοβαρές καθυστερήσεις στην εφαρμογή της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ για τη διαχείριση των αστικών λυμάτων καταγράφει η Εξαμηνιαία Αναφορά Δεκεμβρίου 2024 της Τεχνικής Γραμματείας Λυμάτων, στο πλαίσιο του Εθνικού Επιχειρησιακού Σχεδίου Λυμάτων Οικισμών Προτεραιότητας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, 225 οικισμοί σε όλη την Ελλάδα παραμένουν εκτός συμμόρφωσης, με συνέπεια τον αυξημένο κίνδυνο επιβολής κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός των αναγκαίων παρεμβάσεων ξεπερνά τα 2,8 δισ. ευρώ.

Η σημερινή εικόνα

Το Εθνικό Σχέδιο κατηγοριοποιεί τους οικισμούς σε τρεις βαθμίδες προτεραιότητας:

• Α’ Προτεραιότητας: οικισμοί >10.000 κατοίκων με εκροή σε ευαίσθητο αποδέκτη
• Β’ Προτεραιότητας: >15.000 κατοίκων με εκροή σε κανονικό αποδέκτη
• Γ’ Προτεραιότητας: 2.000–15.000 κατοίκων

Από τους 482 συνολικά οικισμούς προτεραιότητας, σε συμμόρφωση βρίσκονται:

• 15 από τους 19 Α’
• 52 από τους 64 Β’
• 190 από τους 399 Γ’

Συνολικά: 257 συμμορφωμένοι – 225 μη συμμορφωμένοι

Τι προβλέπεται για τους μη συμμορφούμενους οικισμούς

Η αναφορά προβλέπει συγκεκριμένες παρεμβάσεις, ανάλογα με το στάδιο κάθε οικισμού:

1. Οικισμοί με έτοιμες υποδομές αλλά χωρίς ιδιωτικές συνδέσεις ή μετρήσεις (24 οικισμοί)

• Ευαισθητοποίηση και πίεση προς τους ιδιοκτήτες
• Νομοθετική πρόβλεψη για χρηματοδότηση των εξωτερικών διακλαδώσεων (Ν. 4685/2020)
• Υποχρεωτική σύνδεση με ποινές και χρονοδιαγράμματα (Ν. 4951/2022)

2. Οικισμοί με προβληματικά παλιά έργα (11 οικισμοί)

• Προβλέπεται αποκατάσταση λειτουργικότητας
• Χρηματοδότηση μέσω «Αντώνης Τρίτσης»
• Επανασχεδιασμός υποδομών με βάση ρεαλιστικά πληθυσμιακά σενάρια

3. Οικισμοί με έργα στο ΕΣΠΑ 2014–2020 (127 οικισμοί)

• 61 έχουν ήδη ολοκληρώσει τα έργα
• Οι υπόλοιποι ολοκληρώνονται ή μεταφέρονται στο ΕΣΠΑ 2021–2027

4. Οικισμοί με ώριμα έργα για ΕΣΠΑ 2021–2027 (74 + 9 οικισμοί)

• Μελετημένα έργα με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση
• Εκτιμώμενος Π/Υ: 631 εκατ. ευρώ

5. Οικισμοί χωρίς ώριμες μελέτες (23 οικισμοί)

• Ανάγκη εκπόνησης μελετών μέσω ΥΜΕΠΕΡΑΑ
• Εκτιμώμενος Π/Υ έργων: 429 εκατ. ευρώ

6. Χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους (16 οικισμοί)

• Μέσω Φιλόδημος και Αντώνης Τρίτσης – συνολικός Π/Υ: 54,3 εκατ. ευρώ

7. Χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης (4 οικισμοί)

• Συνολική δαπάνη: 2,5 εκατ. ευρώ

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της μη συμμόρφωσης

Αν και η αναφορά δεν το αναφέρει ρητά, η μη συμμόρφωση έχει πολλαπλές συνέπειες:

Νομικές & οικονομικές συνέπειες:

• Κίνδυνος παραπομπής της Ελλάδας στο Δικαστήριο της Ε.Ε.
• Πρόστιμα για παραβίαση της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ

Απώλεια χρηματοδοτήσεων:

• Μη επιλέξιμοι οικισμοί για ΕΣΠΑ/ΤΑΑ
• Καθυστερήσεις σε αδειοδοτήσεις, έργα και επενδύσεις

Επιπτώσεις για τους ιδιώτες:

• Νομοθεσία επιβάλλει υποχρεωτική σύνδεση ιδιοκτησιών
• Οικονομικές ποινές για καθυστερήσεις

Περιβαλλοντικοί & υγειονομικοί κίνδυνοι:

• Ρύπανση αποδεκτών (ποτάμια, θάλασσες)
• Υγειονομικά προβλήματα και υποβάθμιση ποιότητας ζωής

Συνολικός προϋπολογισμός για το Εθνικό Σχέδιο Λυμάτων

Η πλήρης αναφορά Δεκεμβρίου 2024 είναι διαθέσιμη στην Τεχνική Γραμματεία Λυμάτων και καταγράφει σε πίνακες ανά Περιφέρεια όλους τους συμμορφωμένους και μη συμμορφωμένους οικισμούς, μαζί με τον χρηματοδοτικό τους προγραμματισμό.

Την συγκεκριμένη Αναφορά καθώς και άλλες σχετικές πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα https://www.mou.gr/el/Pages/OPWaste.aspx.

Σύμφωνα και με το άρθρο 165 του Ν. 4951/2022, στο τέλος του πρώτου εξαμήνου κάθε έτους δημοσιεύεται κατάλογος των οικισμών που ήταν σε συμμόρφωση κατά το προηγούμενο έτος, μετά από τη συλλογή και αξιολόγηση των απαιτούμενων δεδομένων. Τα δεδομένα καταχωρούνται από τους αρμόδιους τοπικούς φορείς λειτουργίας (Δήμους, ΔΕΥΑ, Εταιρείες Ύδρευσης-Αποχέτευσης) για τους οικισμούς και εγκαταστάσεις αρμοδιότητάς τους στην ‘Εθνική Βάση Δεδομένων για την εφαρμογή της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ’ https://astikalimata.ypeka.gr/. 

πηγή: myota