Ο ένας μετά τον άλλο οι δήμοι ανακοινώνουν την δημόσια διαβούλευση στην πλατφόρμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια που εκπονούνται στη περιοχή τους.
Ισχνή όμως είναι η συμμετοχή όπως φαίνεται και από τα σχόλια των πολιτών και των φορέων και οι πολίτες δείχνουν να μην έχουν καταλάβει το τί σημαίνει Τ.Π.Σ και πόσο επηρεάζει και καθορίζει την αξία των περιουσιών τους.
Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) αποτελούν το βασικό εργαλείο για τον χωροταξικό σχεδιασμό και την οργάνωση του αστικού και αγροτικού χώρου στην Ελλάδα. Μέσω αυτών επιδιώκεται η βιώσιμη ανάπτυξη των περιοχών, η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Στο πλαίσιο αυτό, η ελληνική κυβέρνηση, μέσω του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έχει δώσει ιδιαίτερη έμφαση στη σύνταξη και την εφαρμογή των ΤΠΣ.
Όμως δεν είναι ανάλογη και η προσπάθεια που καταβάλουν οι δημοτικές αρχές. Δεν εκλαϊκεύουν τα σχέδια για να καταλάβει ο απλός κόσμος τι ακριβώς σχεδιάζεται, δεν εκπονούν καμπάνιες ευαισθητοποίησης, δεν δίνουν μεγάλο χρόνο στην διαβούλευση και κανονίζουν και παρουσιάσεις σε εργάσιμες μέρες και ώρες.
Τι Είναι τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια;
Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια είναι κανονιστικά έγγραφα που καθορίζουν τη χρήση γης, τους όρους δόμησης, τις προστατευόμενες περιοχές, καθώς και τις προτεραιότητες για τις υποδομές και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Καλύπτουν την έκταση ενός δήμου ή μιας κοινότητας και έχουν ως στόχο:
- Την οριοθέτηση ζωνών χρήσεων γης, όπως οικιστικές, εμπορικές, βιομηχανικές ή γεωργικές.
- Τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής προστασίας, ορίζοντας περιοχές NATURA 2000, δασικές εκτάσεις και φυσικούς πόρους.
- Τη βελτίωση των υποδομών, περιλαμβάνοντας έργα κοινής ωφέλειας όπως σχολεία, νοσοκομεία, οδικό δίκτυο και δίκτυα ύδρευσης.
- Την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, μέσω της δημιουργίας ευκαιριών για επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας.
Γιατί Είναι Σημαντικά;
Τα ΤΠΣ αποτελούν θεμέλιο για τη δημιουργία ενός οργανωμένου, λειτουργικού και ανθεκτικού χώρου. Βοηθούν:
• Στην αποφυγή άναρχης δόμησης: Καθορίζουν με ακρίβεια τους όρους δόμησης σε κάθε περιοχή.
• Στη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων: Μέσω της ισόρροπης κατανομής υποδομών και υπηρεσιών.
• Στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς: Οριοθετούν περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
• Στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών: Περιλαμβάνουν μέτρα πρόληψης, όπως η αποφυγή δόμησης σε ζώνες υψηλού κινδύνου.
Η Πλατφόρμα Πολεοδομικών Σχεδίων
Η ιστοσελίδα polsxedia.ypen.gov.gr παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, επιτρέποντας στους πολίτες, τους επενδυτές και τις τοπικές αρχές να ενημερώνονται για την πρόοδο της διαδικασίας. Μέσα από την πλατφόρμα, μπορείτε:
• Να δείτε τα στάδια του πολεοδομικού σχεδιασμού.
• Να αναζητήσετε πληροφορίες για συγκεκριμένες περιοχές.
• Να ενημερωθείτε για δημόσιες διαβουλεύσεις.
Σημειώνουμε ότι τόσο η πλατφόρμα όσο και τα σχέδια που έχουν αναρτηθεί σε pdf δεν είναι καθόλου φιλικά στον χρήστη και απευθύνονται τελικά αποκλειστικά και μόνο σε επαγγελματίες που είναι εξοικειωμένοι σε όρους και σε χάρτες. Οι ψηφιακές τεχνολογίες που έχουν χρησιμοποιηθεί είναι πολύ παλιές.
Είναι προφανές ότι δεν υπήρξαν τεχνικοί όροι δημοσιότητας και διαβούλευσης στις συμβάσεις.
Οι Φάσεις Διαβούλευσης στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια: Συμμετοχή και Διαφάνεια
Η διαδικασία δημιουργίας των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) περιλαμβάνει σημαντικές φάσεις διαβούλευσης, οι οποίες υποτίθεται ότι θα έπρεπε να διασφαλίζουν τη συμμετοχή των πολιτών, των φορέων και των τοπικών αρχών. Η διαβούλευση αποτελεί έναν θεμελιώδη πυλώνα του πολεοδομικού σχεδιασμού, καθώς επιτρέπει τη λήψη αποφάσεων που ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής με σημαντικό συντελεστή την γνώμη των ίδιων των κατοίκων.
Τι Είναι η Διαβούλευση;
Η διαβούλευση είναι η διαδικασία κατά την οποία εμπλέκονται οι ενδιαφερόμενοι φορείς και οι πολίτες, ώστε να εκφράσουν τις απόψεις, τις ιδέες και τις ανησυχίες τους για το σχεδιασμό και την υλοποίηση των ΤΠΣ. Αυτή η διαδικασία θα ενίσχυε τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, ενώ παράλληλα θα εξασφάλιζε την ευρύτερη αποδοχή των σχεδίων. Στις διαβουλεύσεις όμως όπως διαπιστώνεται συμμετέχουν ελάχιστοι και μόνο οι μυημένοι.
Οι Φάσεις της Διαβούλευσης
Προκαταρκτική Διαβούλευση
• Περιγραφή: Πρόκειται για την αρχική φάση, όπου πραγματοποιείται συλλογή δεδομένων και καταγραφή αναγκών.
• Συμμετέχοντες: Τοπικές αρχές, επιστημονικοί φορείς, επαγγελματικοί σύλλογοι, αλλά και πολίτες.
• Στόχος: Να αναδειχθούν οι βασικές προκλήσεις και προτεραιότητες της περιοχής.
Αυτό γίνεται σπάνια.
Δημόσια Διαβούλευση για το Σχέδιο Προδιαγραφών
• Περιγραφή: Παρουσιάζεται το προσχέδιο του ΤΠΣ, που περιλαμβάνει τις προτεινόμενες χρήσεις γης, τις προστατευόμενες περιοχές και τα έργα υποδομής.
• Συμμετέχοντες: Πολίτες, περιβαλλοντικές οργανώσεις, επιχειρήσεις και δημόσιες υπηρεσίες.
• Διαδικασία:
o Διοργάνωση ανοικτών συζητήσεων, ημερίδων ή δημοσίων συναντήσεων.
o Υποβολή σχολίων μέσω ηλεκτρονικών πλατφορμών, όπως το polsxedia.ypen.gov.gr.
• Στόχος: Να συγκεντρωθούν προτάσεις και διορθώσεις πριν οριστικοποιηθεί το σχέδιο.
Εδώ οι προθεσμίες είναι ασφυκτικές.
Ειδικές Διαβουλεύσεις με Φορείς
• Περιγραφή: Σε αυτή τη φάση γίνονται ειδικές συναντήσεις με φορείς όπως τοπικοί οργανισμοί, επιχειρηματικές ενώσεις και επιστημονικές επιτροπές.
• Σκοπός:
o Εξέταση τεχνικών λεπτομερειών.
o Ανάλυση πιθανών επιπτώσεων στις τοπικές κοινωνίες και στο περιβάλλον.
• Παραδοτέο: Ενημερωμένο σχέδιο με βάση τις απόψεις που συγκεντρώθηκαν.
Τελική Δημόσια Διαβούλευση
• Περιγραφή: Παρουσιάζεται το τελικό σχέδιο, που έχει διαμορφωθεί από τα σχόλια και τις παρατηρήσεις προηγούμενων φάσεων.
• Συμμετέχοντες: Όλοι οι ενδιαφερόμενοι πολίτες και φορείς.
• Διαδικασία:
o Ενημέρωση μέσω τοπικών μέσων, ιστότοπων και κοινωνικών δικτύων.
o Υποβολή τελικών σχολίων.
• Στόχος: Να εξασφαλιστεί η συναίνεση και η αποδοχή του σχεδίου από την κοινότητα.
Έγκριση και Εφαρμογή
• Περιγραφή: Αφού ολοκληρωθεί η διαβούλευση, το σχέδιο εγκρίνεται από τις αρμόδιες αρχές.
• Συνεχής Ενημέρωση: Οι πολίτες και οι φορείς παρακολουθούν την υλοποίηση του ΤΠΣ μέσω επίσημων ανακοινώσεων και πλατφορμών διαφάνειας.
Γιατί Είναι Σημαντική η Διαβούλευση;
Η διαβούλευση δεν είναι απλώς μια τυπική διαδικασία αλλά μια ουσιαστική προσπάθεια εμπλοκής όλων των ενδιαφερόμενων μερών. Ενισχύει τη δημοκρατία, διασφαλίζει την καλύτερη κατανόηση των τοπικών ιδιαιτεροτήτων και ενισχύει τη συνεργασία για ένα κοινό όραμα ανάπτυξης.
Η εξάντληση της διαβούλευσης σε τυπικές διαδικασίες κάνει τόσο τις δημοτικές αρχές όσο και τα μελετητικά γραφεία άτολμα καθώς γνωρίζουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών δεν έχει ιδέα του τι γίνεται και ως εκ τούτου τους είναι αδύνατο να σηκώσουν το βάρος ριζικών αλλαγών.
Θεωρητικά μόνο μέσα από τον ανοιχτό διάλογο και την ανταλλαγή απόψεων μπορούν να ληφθούν τεκμηριωμένες αποφάσεις που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες της κοινωνίας και του περιβάλλοντος.
Ενδεικτικά, επίσημες πηγές άντλησης πληροφοριών είναι αρχικά
η Υπουργική Απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΠΟΛΣ/72343/1885/28.07.2021 (ΦΕΚ 3545/Β/2021),
η Υπουργική Απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΠΟΛΣ/6015/136/20.01.2022 (ΦΕΚ 510/Β/2022)
και ο Ν. 4447/2016 (ΦΕΚ 241/Α` 23.12.2016) άρθρα 7 και 8, όπως ισχύουν.
πηγή: myota.gr
