Η ΠΑΝΑΓΊΑ ΤΕΡΙΑΣ
Η Παναγία Τέριας είναι μία παλαιή-βυζαντινή εκκλησία, που βρίσκεται απέναντι απ' το χωριό Τέρια, χτισμένη δίπλα σ' ένα βράχο που απ' το ιερό της, κάτω από μια πέτρα, ανάβλυζε άφθονο γάργαρο νερό. Εάν κάποιος θέλει να την επισκεφθεί με το αμάξι του, δεν έχει παρά να ακολουθήσει την ταμπέλα που υπάρχει στη στροφή του δρόμου, πάνω απ' τις Καλύβες.
Λέγεται ότι την εκκλησία αυτή την είχε ιδρύσει μία Βασιλοπούλα, κόρη του Αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου, που την είχε στείλει ο πατέρας της μαζί με τα άλλα αδέρφια της, στο θείο τους Θεόδωρο Α΄ (Δεσπότη του Μυστρά) στη Μονεμβασιά, για να υγιανθούν, αφού έπασχαν από κάποια σοβαρή ασθένεια, μάλλον φυματίωση.
Η Βασιλοπούλα όμως, ίσως και ένεκα της κατάστασης της υγείας της, είχε έφεση προς το μοναχισμό γι αυτό και άρχισε να ιδρύει εκκλησίες σε διάφορα μέρη όπως: στη Κρισσά (Φοινίκι) όπου ξεκρίσιασε, στη Χειμάτισσα (Φλόκα) όπου ξεχείμασε, στα Τέρια όπου εταίριαξε, στην Παντάνασσα όπου επτά φορές μετάνιωσε και στο Παραδείσι όπου παρέδωσε (πέθανε). Όλες όμως αυτές οι εκκλησίες, ιδρύθηκαν σε μέρη με άφθονα νερά, εξαιρουμένης της Παντάνασσας, ίσως γι' αυτό και να λέγεται: «Στην Παντάνασσα, επτά φορές μετάνιωσε», αφιερωμένες όλες στην Παναγία.
Τα νερά της πηγής αυτής που στο διάβα τους συναντούσαν το μύλο, που βρισκόταν λίγο πιο κάτω, κυλώντας τη μυλόπετρά του και τροφοδοτώντας όλη την περιοχή με άφθονο νερό, που συνεχίζοντας την πορεία τους έφθαναν ακόμη ως το Κουκάκι και τα Νόμια, ήταν και ο λόγος για τον οποίο χτίστηκε απέναντι ακριβώς το χωριό.
Οι μεγαλύτεροι που είχαν την τύχη να τη γνωρίσουν και να την επισκεφτούν στη χάρη της, στις 23 Αυγούστου, θα έχουν ακόμη χαραγμένα στη μνήμη τους τα ξέφρενα γλέντια που γινόντουσαν κάτω από τη σκιά των φύλλων των καρυδιών, στα διπλανά χωράφια, από κατοίκους των γύρω χωριών και από επισκέπτες όλης της περιοχής που συνέρεαν εκείνη τη μέρα για να προσκυνήσουν τη Χάρη της, που οι μελωδικοί ήχοι του βιολιού με τη συνοδεία λαούτου, αντιλαλώντας πάνω στο βράχο, διέσχιζαν όλη τη ρεματιά και έφερναν σε κέφι ακόμη και τους Νομιώτες.
Η εκκλησία σήμερα είναι ανακαινισμένη και η επιγραφή έξω απ' το ναό αναφέρει: "Ανακαίνιση των ιερών ναών Κοιμήσεως της Θεοτόκου και της Αγίας Άννας με δωρεάν ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη υπό την εποπτεία της ελληνικής εταιρείας Προστασίας Περιβάλλοντος και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και την επίβλεψη της Αρχαιολογίας".
Δυστυχώς όμως σήμερα, εάν κάποιος επισκέπτης ή διερχόμενος περαστικός, θέλει να ξαποστάσει και να σκύψει για να ικανοποιήσει τη δίψα του ή να βρέξει το πρόσωπό του και να γευτεί το δροσερό γάργαρο νερό της, δε θα μπορέσει να το χαρεί γιατί απλούστατα νερό δεν υπάρχει, και τη θέση της πηγής την έχει πάρει πλέον ένα χοντρό λάστιχο που έχει τοποθετηθεί μέσα σ' αυτήν.
