Αναζήτηση

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Διευκόλυνση πρόσβασης σε γη για νέους αγρότες

01 Δεκεμβρίου 2025

Στρατηγική διευκόλυνσης πρόσβασης σε γη για τους νέους αγρότες προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

«Καινοτόμες λύσεις σε όλη την Ευρώπη ανοίγουν τη γη σε νέους αγρότες. Η στρατηγική της ΕΕ για την ανανέωση των γενεών στη γεωργία προωθεί αυτά τα διδάγματα για να διασφαλίσει το μέλλον της γεωργίας».

Τα παραπάνω αναφέρονται σε πρόσφατη ανάρτηση της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στην οποία εν συνεχεία αναφέρονται τα εξής:

"Η πρόσβαση στη γη είναι το πρώτο βήμα για να γίνει κανείς γεωργός και, πολύ συχνά, το δυσκολότερο. Σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι νέοι που θέλουν να καλλιεργήσουν τρόφιμα, να προστατεύσουν τη γη και να ξεκινήσουν την επιχείρησή τους βρίσκουν λίγες ευκαιρίες να ξεκινήσουν. Η γεωργική γη είναι δαπανηρή, σπάνια ή δεσμεύεται από πολύπλοκα συστήματα κληρονομιάς που καθυστερούν τις μεταβιβάσεις και αποθαρρύνουν την πρόωρη διαδοχή.

Η προσφάτως δρομολογηθείσα στρατηγική της ΕΕ για την ανανέωση των γενεών στη γεωργία θέτει τη γη στο επίκεντρο του οράματός της, βοηθώντας τους νέους γεωργούς να αποκτήσουν πρόσβαση και διασφαλίζοντας ότι η γεωργική γη της Ευρώπης παραμένει παραγωγική, δίκαιη και βιώσιμη για τις επόμενες γενιές.

Γιατί η πρόσβαση στη γη έχει σημασία

Η γη αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της επισιτιστικής ασφάλειας, της αγροτικής οικονομίας και του περιβάλλοντος της Ευρώπης. Διατηρεί τη βιοποικιλότητα, στηρίζει εκατομμύρια θέσεις εργασίας και διατηρεί ζωντανές τις αγροτικές κοινότητες. Ωστόσο, η πρόσβαση παραμένει άνιση: οι περισσότεροι γηραιότεροι γεωργοί κατέχουν τη γη τους, ενώ οι νεότεροι εξαρτώνται από μισθώσεις, διαχειριζόμενοι εκατομμύρια εκτάρια ως ενοικιαστές (15 εκατομμύρια) και όχι ως ιδιοκτήτες (10 εκατομμύρια).

Η αύξηση των τιμών, οι βραχυπρόθεσμες συμβάσεις και οι κερδοσκοπικές εξαγορές καθιστούν όλο και πιο δύσκολο για τους νεοεισερχόμενους να επενδύσουν ή να προγραμματίσουν το μέλλον. Χωρίς ευκολότερη και δικαιότερη πρόσβαση, η Ευρώπη κινδυνεύει να χάσει όχι μόνο την επόμενη γενιά γεωργών της, αλλά και τη σταθερότητα των συστημάτων τροφίμων της και τη ζωτικότητα των αγροτικών τοπίων της.

Νέες λύσεις που ριζώνουν σε ολόκληρη την Ευρώπη

Η αξιολόγηση των στρατηγικών ανανέωσης των γενεών του δικτύου ΚΑΠ της ΕΕ σε όλα τα κράτη μέλη (2025) έχει χαρτογραφήσει εθνικά και περιφερειακά μέσα σε ολόκληρη την Ευρώπη, τα οποία προωθούν ήδη καινοτόμους τρόπους για να καταστούν οι γεωργικές εκτάσεις πιο προσβάσιμες και οι μεταβάσεις ομαλότερες. Οι προσεγγίσεις αυτές δείχνουν ότι οι πρακτικές μεταρρυθμίσεις μπορούν να απελευθερώσουν την ανανέωση, μεταξύ άλλων:

Συστήματα μεταβίβασης γεωργικών εκμεταλλεύσεων και διαδοχής που απλουστεύουν τις πρόωρες μεταβιβάσεις, παρέχοντας στους συνταξιούχους γεωργούς ασφάλεια και στους διαδόχους βιώσιμη αρχή.
Τράπεζες γης και πλατφόρμες αντιστοίχισης που συνδέουν τα διαθέσιμα οικόπεδα με νεοεισερχόμενους, διατηρώντας τη γεωργική γη σε παραγωγική χρήση.
Δημόσιες εγγυήσεις και εξατομικευμένα προγράμματα δανείων που μειώνουν το κόστος αγοράς ή μίσθωσης γης.
Συνεργατικά και κοινά μοντέλα που επιτρέπουν στους γεωργούς να συγκεντρώνουν γη, εργαλεία και εμπειρογνωμοσύνη, προωθώντας την ένταξη και την αποτελεσματικότητα.

Μαζί, αυτά τα παραδείγματα αποδεικνύουν ότι όταν η πολιτική και η πρακτική ευθυγραμμίζονται, η γη μπορεί και πάλι να γίνει μια ανοιχτή πόρτα, όχι μια κλειδωμένη πύλη.

Μια ευρωπαϊκή στρατηγική για διαρκείς αλλαγές

Η στρατηγική της ΕΕ για την ανανέωση των γενεών στη γεωργία βασίζεται στο αναλυτικό έργο και τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από το δίκτυο ΚΑΠ της ΕΕ σε όλα τα κράτη μέλη, συνενώνοντας τις προσπάθειες αυτές σε ένα συνεκτικό ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Η στρατηγική ενθαρρύνει τη διαφάνεια, τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και τους δικαιότερους όρους για τη χρήση και τη μεταβίβαση της γης, προωθώντας μια σειρά βασικών μέτρων:

ένα Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Γης για την αύξηση της διαφάνειας, την παρακολούθηση των τάσεων της αγοράς και την αποθάρρυνση της κερδοσκοπίας·
εθνικές μεταρρυθμίσεις για προγενέστερη διαδοχή, μεγαλύτερες μισθώσεις και ευνοϊκότερη φορολογία, υπό την καθοδήγηση του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου·
στοχευμένες επενδυτικές ενισχύσεις και χρηματοδοτικά εργαλεία στο πλαίσιο της ΚΑΠ μετά το 2027, που θα επιτρέπουν στους νέους γεωργούς να αγοράζουν, να μισθώνουν ή να βελτιώνουν τη γη·
νέα μέτρα για την επαναχρησιμοποίηση εγκαταλελειμμένης γης, τη μείωση του κόστους συναλλαγής και την ιεράρχηση των νέων γεωργών στη δημόσια κατανομή γης.

Συνδυάζοντας αυτές τις δράσεις, η ΕΕ έχει ως στόχο να καταστήσει εκ νέου τη γεωργία βιώσιμη και αποδοτική σταδιοδρομία. Ο στόχος; Διασφάλιση του επισιτιστικού εφοδιασμού της Ευρώπης, ενίσχυση της αγροτικής ζωής και μετακύλιση της γεωργικής γης σε όσους είναι έτοιμοι να καλλιεργήσουν το μέλλον".

Για περισσότερες πληροφορίες