Αναζήτηση

Ε.Ε.: Στήριξη νέων αγροτών με εφάπαξ αρχική ενίσχυση 300.000 ευρώ

22 Οκτωβρίου 2025

Πακέτο μέτρων στήριξης νέων αγροτών με εφάπαξ ποσό 300.000 ευρώ για την πρώτη εγκατάστασή τους·

Κατ' αποκοπή ποσό ύψους έως 300.000 ευρώ για την πρώτη εγκατάστασή τους περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων μέτρων, στην «στρατηγική για την ανανέωση των γενεών στη γεωργία» που δόθηκε στην δημοσιότητα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2025, η οποία καθορίζει έναν σαφή χάρτη πορείας για τη στήριξη των νέων γεωργών και την προσέλκυση περισσότερων ανθρώπων στη γεωργία.

Σε σχετική ανακοίνωση αναφέρονται επίσης τα εξής:

«Η στρατηγική αποσκοπεί στον διπλασιασμό του μεριδίου των νέων γεωργών στην ΕΕ έως το 2040, με στόχο οι νέοι και οι νέοι γεωργοί να αποτελούν περίπου το 24 % των Ευρωπαίων γεωργών.

Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα συστήσει στα κράτη μέλη, ιδίως σε εκείνα που υστερούν, να επενδύσουν τουλάχιστον το 6 % των γεωργικών δαπανών τους σε μέτρα για την προώθηση της ανανέωσης των γενεών, με τη δυνατότητα κινητοποίησης πρόσθετων πόρων. Η στρατηγική περιλαμβάνει επίσης την ανάπτυξη εθνικών στρατηγικών για την ανανέωση των γενεών στη γεωργία έως το 2028, στις οποίες θα αντιμετωπιστούν τα υφιστάμενα εμπόδια και θα καθοριστούν στοχευμένα μέτρα στήριξης, με βάση τις συστάσεις της Επιτροπής. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις σχετικά με την πρόοδό τους. Από κοινού, οι προσπάθειες αυτές θα διασφαλίσουν έναν βιώσιμο, ανθεκτικό και ελκυστικό γεωργικό τομέα για το μέλλον.

Οι νέοι γεωργοί είναι καίριας σημασίας για την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ και τις ζωντανές αγροτικές περιοχές. Για να διατηρηθεί η ανθεκτικότητα και η ελκυστικότητα της γεωργίας, οι νέοι πρέπει να έχουν τις κατάλληλες συνθήκες για να οικοδομήσουν τη ζωή και τη σταδιοδρομία τους στις αγροτικές περιοχές — διασφαλίζοντας όχι μόνο το δικαίωμα παραμονής αλλά και την επιθυμία παραμονής. Ωστόσο, ο τομέας αντιμετωπίζει σοβαρές πιέσεις: γήρανση του εργατικού δυναμικού, μείωση του αγροτικού πληθυσμού και οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις. Η περιορισμένη πρόσβαση σε γη, οι οικονομικά προσιτές πιστώσεις, τα χαμηλότερα εισοδήματα και η έλλειψη σχετικών δεξιοτήτων αποθαρρύνουν τους νεοεισερχόμενους, ενώ η διαδοχή παραμένει δύσκολη λόγω διοικητικών και οικονομικών φραγμών. Η αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων αποτελεί τόσο στρατηγική αναγκαιότητα όσο και κοινή κοινωνική ευθύνη για την ΕΕ.

Υλοποίηση της στρατηγικής: επόμενα βήματα για την ανανέωση των γενεών

Η στρατηγική αποσκοπεί στη στήριξη και την προετοιμασία της επόμενης γενιάς γεωργών της ΕΕ. Αναγνωρίζει ότι οι νέοι γεωργοί αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν με συγκεκριμένες δράσεις, σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης —ενωσιακό, εθνικό και περιφερειακό— και σε όλες τις πολιτικές.

Για να επιτευχθεί αυτό, η στρατηγική προσδιορίζει πέντε βασικούς μοχλούς δράσης: — πρόσβαση σε γη, χρηματοδότηση, δεξιότητες, δίκαιο βιοτικό επίπεδο στις αγροτικές περιοχές και στήριξη της διαδοχής. Κάθε μοχλός αντιμετωπίζεται μέσω στοχευμένων εμβληματικών πρωτοβουλιών, μεταξύ άλλων:

Πρόταση υποχρεωτικής δέσμης μέτρων «Starter Pack» για τους νέους γεωργούς στο πλαίσιο της επόμενης ΚΓΠ, ώστε να διευκολυνθεί η είσοδος και η εγκατάστασή τους στον τομέα μέσω μιας ολοκληρωμένης δέσμης παρεμβάσεων, συμπεριλαμβανομένου ενός κατ' αποκοπή ποσού ύψους έως 300.000 ευρώ για την εγκατάστασή τους·
Καλύτερη στόχευση των κονδυλίων υπέρ των νέων γεωργών·
Συνεργασία με την ΕΤΕπ για την ανάπτυξη συστημάτων εγγυήσεων και/ή επιδοτήσεων επιτοκίου για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση·
Ανάπτυξη ενός Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Γης για τη βελτίωση της διαφάνειας της γης. Αυτό θα βοηθήσει τους γεωργούς να έχουν πρόσβαση στη διαθέσιμη γη, θα στηρίξει τη διαδοχή των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, θα ενημερώσει την πολιτική και θα αποτρέψει την κερδοσκοπία στον τομέα της γης, διευκολύνοντας τους νεοεισερχόμενους να ξεκινήσουν τη γεωργία·
Ενσωμάτωση στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο των σχετικών πτυχών της ανανέωσης των γενεών όσον αφορά τη διαδοχή, ενσωμάτωση των μεταρρυθμίσεων για τις συντάξεις, τη συνταξιοδότηση και τη μεταβίβαση γεωργικών εκμεταλλεύσεων στα εθνικά πλαίσια πολιτικής για τη διευκόλυνση της έγκαιρης διαδοχής και της κινητικότητας της γης·
πρόσκληση των νέων γεωργών να συμμετάσχουν στο Erasmus Νέοι Επιχειρηματίες, ώστε να μάθουν ορθές γεωργικές πρακτικές στο εξωτερικό ή να διαφοροποιήσουν τα έσοδά τους μαθαίνοντας από άλλους τομείς·
Προώθηση καλών συνθηκών διαβίωσης στις αγροτικές περιοχές, με παράλληλη στήριξη της τοπικής ανάπτυξης και της συμμετοχής των νέων και των γυναικών·
Συγχρηματοδότηση υπηρεσιών αγροτικής αρωγής που αντικαθιστούν τους γεωργούς κατά τη διάρκεια ασθενειών, διακοπών ή φροντίδας, για τη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.

Η στρατηγική έχει σχεδιαστεί για να εφαρμοστεί σε πολλαπλά διασυνδεδεμένα επίπεδα: μέσω της τρέχουσας και της μελλοντικής ΚΓΠ, συμπληρωματικών πολιτικών της ΕΕ, δράσεων υπό την ηγεσία των χωρών της ΕΕ σε τομείς όπως η πρόσβαση στη γη, η φορολογία, η εκπαίδευση και οι συντάξεις, καθώς και πρωτοβουλιών των ενδιαφερόμενων μερών. Η υπέρβαση αυτών των εμποδίων απαιτεί ισχυρή εθνική και περιφερειακή δέσμευση για τη διασφάλιση αποτελεσματικού αντικτύπου.

Ιστορικό

Η γεωργία στην Ευρώπη γηράσκει ταχύτερα από άλλους τομείς. Επί του παρόντος, η μέση ηλικία ενός γεωργού στην ΕΕ είναι 57 ετών και μόνο το 12 % εξ αυτών είναι κάτω των 40 ετών, με αποτέλεσμα να εμπίπτει στην κατηγορία των νέων γεωργών. Η ανισορροπία αυτή ενέχει κινδύνους για τη μακροπρόθεσμη επισιτιστική ασφάλεια, τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ στην παραγωγή τροφίμων και τη βιωσιμότητα των γεωργικών τοπίων της Ευρώπης.

Η δεξαμενή της αγροτικής νεολαίας συρρικνώνεται επίσης. Μεταξύ 2013 και 2019, ο αριθμός των νέων ηλικίας 15-24 ετών που ζουν σε αγροτικές περιοχές στην ΕΕ-28 μειώθηκε από 3,6 εκατομμύρια σε 1,9 εκατομμύρια, ενώ τα άτομα ηλικίας 25-29 ετών μειώθηκαν από 6,9 εκατομμύρια σε 5,9 εκατομμύρια.

Ενώ πολλοί γηραιότεροι αγρότες κατέχουν τη γη τους, οι νεότερες γενιές συχνά περιορίζονται στη μίσθωση, λειτουργώντας περίπου 15 εκατομμύρια εκτάρια ως ενοικιαστές σε σύγκριση με 10 εκατομμύρια ως ιδιοκτήτες. Η πρόσβαση σε γη, οικονομικά προσιτές πιστώσεις και βασικές δεξιότητες εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικά εμπόδια για τους νέους γεωργούς. Το 2022 οι νέοι γεωργοί στην ΕΕ-27 αντιμετώπισαν χρηματοδοτικό κενό ύψους 14,1 δισ. ευρώ, το οποίο ισοδυναμεί με το 22 % του συνολικού ελλείμματος του τομέα».