Γράφουν: Έφη Γούσγουλα
Κατερίνα Δούβρη

Την προηγούμενη εβδομάδα επισκεφθήκαμε το χώρο της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης, του παραρτήματος του νομού μας, όπου μάς καλωσόρισε ο κ. Κακούρος Δημοσθένης, μέλος του Δ.Σ. της Ομάδας και Υπεύθυνος Επιχειρήσεων και Εκπαιδεύσεων. Πρόκειται για ένα μεγάλο χώρο στο 1^ο χλμ Σπάρτης – Καστορείου, ακριβώς απέναντι από το Γ.Ν. Σπάρτης, που φιλοξενεί, επίσης, το 300ό Σύστημα Προσκόπων Σπάρτης και το κλειστό σκοπευτήριο «Γεωργία Δ. Γερουλάκου». Μπαίνοντας μέσα παρατηρεί κανείς τη μεγάλη πινακίδα με το σήμα της Πολιτικής Προστασίας και δίπλα ένα μεγάφωνο, ενδείξεις ότι έχουμε έρθει στο σωστό μέρος.

Ο κ. Κακούρος μάς οδηγεί στην αίθουσα του παραρτήματος της ΕΟΔ. Συνεδριακές καρέκλες τοποθετημένες προσεκτικά σε στοίχιση, μια κούκλα πρώτων βοηθειών, ένας πίνακας διδασκαλίας, έπαινοι, βραβεία και πιστοποιήσεις, η σημαία της Ομάδας κοσμούν διακριτικά το χώρο και σε προσκαλούν να συμμετάσχεις.

Συζητάμε ανοιχτά για την ομάδα και για την αναγκαιότητα ύπαρξής της και ο κ. Κακούρος απαντάει λεπτομερώς στις ερωτήσεις μας:

- Πόσα χρόνια λειτουργεί η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης Λακωνίας;

-H Ελληνική Ομάδα Διάσωσης έχει ξεκινήσει από την Θεσσαλονίκη το 1994. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλά παραρτήματα σε όλη την Ελλάδα, τα οποία είναι ανεξάρτητα μεταξύ τους, δηλαδή με ξεχωριστό ΑΦΜ και ξεχωριστό καταστατικό. Στην Λακωνία το παράρτημα λειτούργησε για πρώτη φορά το 2006.

- Τα παραρτήματα, όμως, λειτουργούν με κοινό τρόπο;

-Υπάρχει ένα κεντρικό “know-how”. Τα σήματα, ας πούμε, είναι κοινά πανελλαδικά, όπως επίσης και η βασική εκπαίδευση, την οποία περνάει κάθε μέλος με τις οδηγίες της Κεντρικής Διοίκησης.

- Από πόσα μέλη αποτελείται η ομάδα;

- H ομάδα αποτελείται από 55 ενεργά μέλη, τα οποία είναι επίσημα εγγεγραμμένα.

-Τι περιλαμβάνει η εκπαίδευση των εθελοντών και πόσο χρόνο διαρκεί; Δίνεται κάποια αναγνωρισμένη πιστοποίηση;

-Δίνεται βεβαίωση. Κάθε νέο μέλος της ομάδας πρέπει να φοιτήσει στο “βασικό σχολείο”, το οποίο διαρκεί περίπου ενάμιση μήνα και γίνεται μόνο Σάββατο και Κυριακή, γιατί έρχονται πιστοποιημένοι εκπαιδευτές κι από άλλα μέρη της Ελλάδας. Τα τμήματα που περιλαμβάνει το «βασικό σχολείο» είναι εκπαίδευση στο υγρό στοιχείο, ορεινή διάσωση, πρώτες βοήθειες και μαζικές καταστροφές. Υπάρχει και το τμήμα ανθρωπιστικών αποστολών, για το οποίο δεν χρειάζεται εκπαίδευση. Εδώ, βέβαια, πρέπει να συμπληρώσω ότι η εκπαίδευση για την ομάδα δεν σταματάει ποτέ.

-  Απ’ ότι γνωρίζουμε γίνονται προσπάθειες να μεταδοθεί γνώση με κάποια σεμινάρια για πρώτες βοήθειες;

- Ναι, τα συγκεκριμένα σεμινάρια προσπαθούμε να γίνονται κάθε πρώτη και τρίτη Κυριακή του μήνα, αρκεί να έχουμε τουλάχιστον 10 συμμετοχές. Είναι σεμινάρια σε επίπεδο BLS, που μπορεί να παρακολουθήσει ο καθένας και έχουν να κάνουν με την καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, την χρήση απινιδωτή με πιστοποίηση του ERC και παρέχονται σε έναν άνθρωπο που βρίσκεται υπό κατάρρευση. Το κόστος των σεμιναρίων είναι 20 ευρώ το άτομο- όταν στην αγορά τα αντίστοιχα σεμινάρια ανέρχονται στα 50 και 60 ευρώ. Εμείς προσπαθήσαμε να έχουμε αυτή την τιμή, γιατί θεωρούμε πως η γνώση θα πρέπει να διαδοθεί σε όσους περισσότερους γίνεται. Αυτός είναι ο στόχος μας και όχι το κέρδος.

- Από που χρηματοδοτείται η ΕΟΔ; (ΧΟΡΗΓΙΕΣ,ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ κλπ)

- Όλα τα μέλη πληρώνουμε μια συμβολική ετήσια συνδρομή. Κάποιες φορές μπορεί να βγάλουμε και κάποιο ημερολόγιο. Όσον αφορά τις χορηγίες, είναι πολύ λίγες. Καμιά φορά δεχόμαστε οικονομική βοήθεια από κατοίκους περιοχών που μπορεί να συνδράμουμε π.χ πέρυσι στις φωτιές της Μάνης άνθρωποι από την περιοχή είδαν ότι κινούμασταν συνεχώς με τα αυτοκίνητα της ομάδας και θέλησαν να καταθέσουν στο λογαριασμό μας 100-200 ευρώ, έστω να πληρώσουμε τα καύσιμα.

- Ο Δήμος και η Περιφέρεια μας έχουν βοηθήσει αλλά μας δίνουν πάντα εξοπλισμό. Φέτος η Περιφέρεια μας έδωσε μια σημαντική βοήθεια με ένδυση και υπόδηση. Τώρα διαπραγματευόμαστε σκληρά με τις αρχές για να μας παρέχονται τα καύσιμα των οχημάτων, τουλάχιστον των ιδιόκτητων της ομάδας. Οι άνθρωποι του Δήμου είναι θετικοί, απλά προσπαθούμε να βρούμε μια «φόρμουλα». Υπάρχουν υπέρογκα έξοδα, όπως για παράδειγμα οι ασφάλειες των ιδιόκτητων οχημάτων μας, του τζετ σκι κλπ. Για την ακρίβεια το ένα όχημα που μας έγινε χορηγία πέρυσι έχει μεικτή ασφάλιση 1000 ευρώ ετησίως, γιατί πάει στις φωτιές και χρειάζεται μεικτή. Μόνο αυτό δημιουργεί τεράστιο έξοδο, όπως επίσης και τα καύσιμα των μελών μας που φέρνουν τα οχήματα τους σε μια επιχείρηση. Σήμερα η τιμή των καυσίμων είναι ανοδική. Φανταστείτε, αυτές τις μέρες θα πάρουμε πινακίδες για ένα μεγάλο πυροσβεστικό όχημα που μας δώρισε η Πυροσβεστική Υπηρεσία, το οποίο για να γεμίσει το ρεζερβουάρ του θα πρέπει να πληρώσουμε περίπου 400 ευρώ. Πως μπορεί να γίνει αυτό όταν το ταμείο μας είναι συνεχώς σε χαμηλά επίπεδα; Μόνο δύο φορές να χρειαστεί αυτό, «χαιρετίσαμε».

- Ποιος είναι ο εξοπλισμός σας;

- Ο εξοπλισμός και η εκπαίδευσή μας είναι πολύ καλοί σε διάφορα επίπεδα. Πιο αναλυτικά, ο εξοπλισμός μας όσον αφορά το υγρό στοιχείο είναι 2 τζετ σκι, με τα οποία μπορούμε να κάνουμε έρευνα. Όσον αφορά τη διάσωση από ορμητικά νερά και πλημμυρικά φαινόμενα, εκτός από την απαραίτητη εκπαίδευση, διαθέτουμε εξοπλισμό για 9 άτομα. Κάπου εδώ θα ήθελα να αναφέρω ότι για τα συγκεκριμένα φαινόμενα είχαμε αποφασίσει πριν 3 χρόνια να φέρουμε εκπαιδευτή που να διαθέτει πολύ καλή πιστοποίηση πανελλαδικά. Έτσι και έγινε. Εκπαιδεύτηκαν συνολικά 10 μέλη μας αλλά και 10 πυροσβέστες της περιοχής με εντοπιότητα, με δικά μας έξοδα . Αυτό έγινε γιατί το 2016 με την πλημμύρα στη Σκάλα Λακωνίας είχαμε πάει εκεί καλά οργανωμένοι με στολές, σωσίβια, κράνη κλπ για να συνδράμουμε στην επιχείρηση και βρήκαμε τους ανθρώπους της Πυροσβεστικής με την καθημερινή στολή τους. Υπήρχε ένα κενό επικοινωνίας στο κομμάτι της τεχνικής, δηλαδή έλεγαν αυτοί να δέσουμε ένα σκοινί από εδώ μέχρι απέναντι για να διασώσουμε κάποιους ανθρώπους που πνίγονταν, ενώ κανονικά απαγορεύεται να δεθείς σε αυτού του τύπου τη διάσωση, απαγορεύεται να έχεις δεμένα σκοινιά.
Μετά από αυτό αποφασίσαμε, για να μπορέσουμε να συντονιστούμε καλύτερα όταν ξαναχρειαστεί, να αναλάβουμε την εκπαίδευση κάποιων πυροσβεστών από την περιοχή μας που θεωρεί και το ίδιο το Σώμα πως είναι οι πιο καταρτισμένοι, οι πιο ικανοί και οι πιο δυνατοί. Δυστυχώς το κράτος θεωρεί πως οι πυροσβέστες είναι ικανοί για όλα και ότι έχουν εκπαίδευση για τα πάντα, πράγμα που δεν ισχύει. Αυτό που τους βοηθάει ειδικά στις πυρκαγιές είναι η εμπειρία τους. Υποτίθεται ότι όπου «κολλήσει» ο Πυροσβέστης της περιοχής θα καλέσει την ΕΜΑΚ, η οποία είναι εκπαιδευμένη άρτια σε πολλά επίπεδα, αλλά η κοντινότερη για το νομό μας απέχει τουλάχιστον 2 ώρες, που σημαίνει ότι χάνεται πολύτιμος χρόνος.

- Ποιος είναι ο Απολογισμός της ΕΟΔ για το έτος 2021;

- Οι πυρκαγιές της Μάνης μας απασχόλησαν περίπου 14 ημέρες αν θυμάμαι καλά… Έχει δυναμώσει η ομάδα και φανταστείτε ήμασταν εκεί 14 ημέρες σχεδόν 20 άτομα της ομάδας καθημερινά σταθερά (εναλλασσόμενοι), άνθρωποι, ιδιώτες που έχουν όλοι τις δουλειές τους. Είχαμε 2 αυτοκίνητα στις φωτιές της Μάνης να επιχειρούν συνεχώς και 2 αυτοκίνητα στη Σπάρτη διότι, λόγω έλλειψης των δυνάμεων (της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας), μας κράτησε εδώ  ο διοικητής- για παν ενδεχόμενο. Είχαμε 2 ορεινές διασώσεις με τραυματισμούς. Η μια διάσωση ήταν ένας βοσκός που είχε μείνει 1 -2 μέρες στο βουνό γιατί είχε σπάσει το πόδι του, ανησύχησαν οι δικοί του και ενημέρωσαν τις αρχές και η δεύτερη  ήταν ένας πολυτραυματίας που δεν προλάβαμε να τον φτάσουμε ούτε εμείς ούτε η Πυροσβεστική γιατί κατέφθασε, ευτυχώς εγκαίρως, πρώτα το ελικόπτερο και παρέλαβε τον άνθρωπο.

-Στο υγρό στοιχείο δεν προέκυψε διάσωση για το 2021;

-Όχι, δεν είχαμε κάτι πρόσφατα- ευτυχώς. Έχει χρειαστεί, όμως, κατά καιρούς να κάνουμε έρευνες για αγνοούμενους στο υγρό στοιχείο. Θυμάμαι πριν 2-3 χρόνια η ομάδα μας κατάφερε να βρει τον Μητροπολίτη της Μάνης που είχε χαθεί με το αυτοκίνητο του, μετά από τη φοβερή καταιγίδα στη Μάνη, ο οποίος τελικά βρέθηκε στις Καμάρες. Τον ψάχναμε 2 μέρες και τον εντοπίσαμε επειδή έτυχε να δούμε τις «ροδιές» του αυτοκινήτου. 

-Πώς και ποιος μπορεί να γίνει εθελοντής; Μπορεί κάποιος να συμμετάσχει χωρίς να είναι μέλος της ομάδας να βοηθήσει με κάποιον τρόπο ως εθελοντής;

-Την ώρα της επιχείρησης σε καμία περίπτωση. Πρέπει να έχουμε συνεκπαιδευτεί, να τον ξέρουμε …Τώρα εάν εννοούμε ένα τρακτέρ από ένα χωριό που θα μας βάλει νερό, προφανώς και θα δεχτούμε μια τέτοια βοήθεια. Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, ένα μέλος (είναι θέμα καταστατικού της ομάδας) πρέπει να εγγραφεί και να παρακολουθήσει το «Σχολείο Βασικών Γνώσεων». Στο ενδιάμεσο δε σημαίνει ότι δεν θα συμμετέχει μέχρι να γίνει (μέλος), γιατί το σχολείο καμιά φορά καθυστερεί. Φυσικά μέχρι τότε μπορεί να συμμετέχει σε ανθρωπιστικές αποστολές, αλλά ακόμα και σε μικρής κλίμακας επιχειρήσεις, όπως π.χ. σε μια έρευνα αγνοουμένου σε ένα χωριό, αφού δεν υπάρχει επικινδυνότητα, αλλά σε πυρκαγιές, ορεινές διασώσεις και διασώσεις σε υγρό στοιχείο θα έρθουν μόνο τα εξειδικευμένα μέλη για λόγους ασφαλείας. Παρ’ όλα αυτά, η ομάδα δεν κάνει διακρίσεις, δέχεται τους πάντες και ανάλογα με την διάθεση που έχει ο καθένας βοηθάει. Πάντα όμως δίνουμε βάση στην εκπαίδευση και την άρτια κατάρτιση.  

- Εσείς γιατί γίνατε εθελοντής; Από που ξεκίνησε όλο αυτό;

- Έτυχε να μάθω για την ομάδα, ότι δημιουργείται στην περιοχή μας, και είχε να κάνει με όλα αυτά που εμένα έτσι και αλλιώς μου αρέσουν, γιατί προσωπικά τυχαίνει να κάνω ορειβασία, αναρρίχηση, ιστιοπλοΐα και καταδύσεις. Και είπα, εάν μπορέσω να βοηθήσω σε μια έκτακτη ανάγκη, θα το κάνω. Έτυχε, λοιπόν, να παρακολουθήσω το Σχολείο της Κεντρικής Διοίκησης -επειδή ξεκινούσε τότε το παράρτημα και έγινε κατευθείαν ένα βασικό σχολείο για όλους μας, έτσι ώστε να είμαστε πιστοποιημένοι από τα κεντρικά ότι είμαστε ικανοί να αντεπεξέλθουμε. Μετά από λίγο καιρό (2006) ξεκίνησαν οι φωτιές στη Μάνη και «μπήκαμε στο χορό για τα καλά». Τότε το επίπεδό μας δεν ήταν ιδιαίτερα καλό, δεν είχαμε ιδιαίτερη εμπειρία. Τα πρώτα χρόνια υπήρχε μια δυστοκία από την Πυροσβεστική Υπηρεσία και από τις Αρχές γενικότερα να μας δεχτούν και, κρίνοντάς την αρκετά χρόνια αργότερα, το θεωρώ σωστό και λογικό. Δεν είχαμε ούτε τον κατάλληλο εξοπλισμό, ούτε την ίδια εμπειρία που έχουμε τώρα. Αντιθέτως, σήμερα οι Αρχές μας βλέπουν ισότιμους, μας έχουν εμπιστοσύνη, μας θεωρούν ικανούς να φέρουμε εις πέρας μια επιχείρηση. Αυτό όμως το πετύχαμε με σκληρή δουλειά και συνέπεια που δείξαμε στην μέχρι τώρα πορεία μας. Έχουμε καταφέρει να θεωρείται το παράρτημά μας από τα καλύτερα. Η συνέπεια όλων ανεβάζει το επίπεδο της ομάδας μας.

- Τι μήνυμα θέλετε να στείλετε σε κάποιον που σκέφτεται να γίνει μέλος της ΕΟΔ;

- Δεν χρειάζεται να είσαι «κομάντο» για να συμμετέχεις στην ομάδα. Έχουμε πολλά πεδία που μπορεί ο οποιοσδήποτε να βοηθήσει. Ακόμα και αν σε μια φωτιά έρθει ένα μέλος μας με 5 παγωμένα νερά, για εμάς είναι ανεκτίμητο. Μπορεί να νομίζετε ότι η συμμετοχή σε μια τέτοια ομάδα είναι για λίγους αλλά δεν είναι έτσι… Εμείς λέμε «ΟΤΙ ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΠΕΡΙΣΣΕΥΕΙ».  Καλό είναι να βοηθάμε με όποιον τρόπο μπορούμε.

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κ. Δημοσθένη Κακούρο για την προθυμία του να μας ενημερώσει, αλλά και για την υπέροχη φιλοξενία που μας παρείχε στο χώρο της ΕΟΔ.
Περισσότερες πληροφορίες θα βρουν οι ενδιαφερόμενοι στην ιστοσελίδα της Ομάδας και τη Σελίδα τους στο Facebook.