ΤΑ ΒΕΛΑΝΙΔΙΑ - ΒΑΤΙΚΩΝ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
Τα Βελανίδια, Δήμου Μονεμβασίας, εκτός του ότι είναι το νοτιότερο χωριό της Ηπειρωτικής Ελλάδας, επιπλέον είναι κι ένα πολύ όμορφο γραφικό χωριό αμφιθεατρικά κτισμένο, στην ανατολική πλευρά της Χερσονήσου Μαλέα, στις παρυφές του όρους Κριθίνα.
Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των κάτασπρων σπιτιών με τα μπλε παράθυρά τους και τις κεραμιδένιες τους στέγες, χτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο, στην επικλινή πλαγιά του βουνού, με θέα τις δαντελωτές ακρογιαλιές και το καταγάλανο Μυρτώο Πέλαγος, προσιδιάζουν σε αρκετά σημεία, ως προς την αρχιτεκτονική τους δομή, με αυτά των νησιών.
Το σημερινό χωριό έχει προέλθει από τη συνένωση μικρότερων οικισμών που προϋπήρχαν από τα πολύ παλιά χρόνια, αφού εκεί κοντά εικάζεται ότι βρισκόταν και η αρχαία πόλης, Σίδης, καθώς και οι ναοί του Ποσειδώνος, δυτικά της, και του Απόλλωνα ανατολικά της, όπως αναφέρει κι ο Παυσανίας, ο Περιηγητής.
Στα νεότερα χρόνια κατοικήθηκε για ένα διάστημα από Σπετσιώτες οι οποίοι μετά την αποτυχημένη εξέγερση των Ελλήνων κατά των Τούρκων το 1770 (τα λεγόμενα Ορλωφικά) το νησί τους καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς κι έτσι το εγκατέλειψαν και μετεγκαταστάθηκαν προσωρινά στα Βελανίδια.
Η γύρω περιοχή και το νοτιότερο μέρος της Χερσονήσου Μαλέα ονομάζεται και "Μικρό Άγιο Όρος", αφού στο μέρος αυτό υπάρχει πληθώρα μικρών Βυζαντινών ναών, καθώς και πάρα πολλά Ασκηταριά, στα οποία μεταξύ των άλλων μόνασαν ο Άγιος Γεώργιος, ο Άγιος Θωμάς εν Μαλέω, ακόμη και για ένα μικρό χρονικό διάστημα ο Κυριακός Στουρνάρας, κτήτορας της Μονής Ευαγγελίστριας, Γέρακα.
Ακόμη και σήμερα το χωριό και η γύρω Περιοχή κοσμείται από ένα ευρύ γκάμα όμορφων και γραφικών εκκλησιών, με προεξάρχουσα την επιβλητική Παναγία Μυρτιδιώτισσα, που βρίσκεται στο κέντρο σχεδόν του χωριού, Πολιούχος αυτού.
Εκεί κοντά επίσης βρίσκεται και το περίφημο Γερμανικό Παρατηρητήριο, ένα θαυμάσιο Γερμανικό οικοδομικό δημιούργημα, που κατασκευάστηκε το 1942 κυρίως για την εποπτεία και τον έλεγχο της θαλάσσιας περιοχής, του Κάβο Μαλέα, από τη διέλευση εχθρικών πλοίων.
Θα σας συνιστούσα ανεπιφύλακτα να επισκεφτείτε και να γνωρίστε από κοντά όχι μόνο τα όμορφα Βελανίδια, αφού η απόσταση του χωριού δεν είναι μεγαλύτερη των 15 χλμ, από τη Νεάπολη Βοιών, αλλά και το "Μικρό Άγιο Όρος" καθώς και τη ευρύτερη περιοχή με τα τόσα πολλά άλλα πολυπληθή και αξιοθέατα Μνημεία και είμαι απολύτως σίγουρος ότι όλα αυτά καθώς και η ομορφιά της ανέγγιχτης - άγριας φύσης, με το απαράμιλλο κάλλος της, θα σας συναρπάσουν και θα σας αποζημιώσουν πλήρως και με το παραπάνω!
